XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

Orduan konturatzen gera bakea une aldakor ta artifizial bat besterik ez dela.

Gizarte zibila ez da, Aristotelek uste zuen bezala, gure izaeraren ondorioa, gure desiren ekilibrio ahulean sustraitzen den zerbait artifiziala baizik.

Eta nola muntatzen da, nola antolatzen gizarte artifizial hori?.

Beldurraren eta ikararen momentuetan, baliteke gizonak bere harrokeria baztertzea eta, pentsatuz, bakearen balioa ta hortarako medioak aurkitzen.

Jakite hau, aurkitze hau, Leviathan liburuaren XIV-gn. eta XV-gn. kapituluetan agertzen diren hemeretzi lege naturaletan laburtua dago.

Lege naturalik oinharrikoena, okasioa duen bakoitzean gizonak bakea bilatu behar duela da; bainan hori posible ez denean (egoera naturalean gertatzen den bezala), orduan gizon bakoitza da gai bere burua babesteko.

Bigarren lege naturalak bakea nola iritxi ditekean agertzen du: gizon bakoitzak bere burua babesteko duen eskubidea baztertuaz eta bere buruari utziko lioken libertatea gainontzekoei ezagutuaz.

Soluzio hau argiena ta justuena litzakeala dirudi; bainan ezin ahaz diteke eta Hobbesek ez du ahazten elkarren uste onean fiatzea ezinezkoa dela egoera naturalean.

Gure filosofariak dioen bezala, harmarik gabe akordioak ustelak dira, eta ez dute gizona babesteko ahalik.